Człowiek ma naturalny odruch spożywania wszystkich smaków, jednak najbardziej już od urodzenia organizm domaga się smaku słodkiego. Węglowodany zawarte w wielu produktach sprawiają, że rozluźniamy się i relaksujemy. Cukier dostarcza nam też energii i pomaga w koncentracji. W nadmiarze cukier jednak niekorzystnie wpływa na układ krwionośny, metabolizm wywołując cukrzycę i powodując otyłość, układ pokarmowy powodując niedobory fosforu magnezu i wapnia. Można zatem powiedzieć, że cukier jedzony w dużych ilościach można nazwać trucizną.
Węglowodany to jednak nie tylko biały kruszec w cukiernicy, który każdy kojarzy ze złą dietą. Cukier znajduje się w wielu produktach pod różnymi postaciami.
Dzielimy go na :
- cukry proste : glukozę i fruktozę
- cukry złożone : laktozę, maltozę i sacharozę, skrobię, glikogen
Glukoza i fruktoza – cukry proste są najgorszym składnikiem diety dziecka. Organizm bowiem przyswaja je od razu, bez konieczności dodatkowego rozkładu a co za tym idzie, na jego trawienie nie zużywa ani grama energii. Zjadając zatem cukry proste dzieci wprowadzają do organizmu nic nie warte puste kalorie.
Produkty zawierające cukry proste :
- cukier kryształ stołowy
- biszkopty
- ciasta
- dżem
- czekolada
- cukierki
- gumy do żucia
- miód
- owoce w puszcze
- napoje kolorowe i gazowane
- herbatki niemowlęce
- jogurty owocowe
- sosy i zupy w proszku
- konserwy
- pieczywo białe
- ketchupy, musztardy
- napoje mleczne
- lody
- galaretki
Cukry proste znajdują się również we wszystkich świeżych owocach i warzywach ale ich spożywanie nie wpływa źle na funkcjonowanie organizmu.
UWAGA!!
Masa produktów na sklepowych półkach wzbogacana jest substytutem cukru, wytworzonym z kukurydzy – syropem glukozowo-fruktozowym. Jest to tani zamiennik cukru powstający ze skrobi kukurydzianej, na który działają enzymy i kwasy przy udziale technologii GMO czyli genetycznie modyfikowanej.
Laktoza, maltoza i sacharoza, skrobia i glikogen to cukry złożone, których metabolizm trwa dłużej niż cukrów prostych a podczas trawienia ich zużywana jest energia.
Produkty zawierające cukry złożone :
- makarony
- ryż brązowy
- warzywa korzeniowe np. ziemniaki
- kasza
- otręby
- produkty pełnoziarniste np. pieczywo razowe
- kukurydza
- soczewica
W jaki sposób ograniczyć spożycie cukru u dzieci?
W pierwszej kolejności należy zdać sobie sprawę z tego, że nadmierne spożywanie cukru prowadzi do szeregu dolegliwości już w wieku przedszkolnym.
Nie tylko próchnica i otyłość są przyczyną zbyt dużej ilości cukru w diecie dzieci. W ostatnich latach modne stało się twierdzenie, że dziecko, które jest nadpobudliwe lub nerwowe może posiadać zespół nadpobudliwości psychoruchowej tzw. ADHD. Tymczasem faktycznie na tę chorobę zapada tylko 4-8% dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Skąd przekonanie rodziców, że ich dziecko też na pewno posiada ADHD? Ponieważ nerwowości i nadpobudliwości ruchowej nie kojarzą ze zbyt znacznym spożyciem cukru u swojego dziecka.
Dzieci coraz rzadziej jadają surowe owoce, nie wiedzą jak smakuje naturalny sok domowej roboty, woda mineralna mogłaby dla nich nie istnieć a zupy kojarzą tylko z torebek w proszku.
Nóż w kieszeni mi się otwiera kiedy widzę 3,4,5 latki, które piją colę zagryzając ją słodkim bezwartościowym batonikiem!!
Czy na prawdę tak trudno wyobrazić sobie co w danym momencie wchłania nasze dziecko? Napoje kolorowe to jedna wielka bomba cukrowa, a cola przecież w składzie posiada kofeinę! Czy któryś z rodziców częstujący colą swoje dziecko postawiłby przed nim filiżankę kawy? Wątpię. Cukier z kofeiną wywołują w młodym organizmie dziecka piorunujące działanie, które objawia się właśnie nadpobudliwością i nerwowością.
Produkty, którymi warto zastąpić słodkie przekąski i napoje :
- suszone owoce – są słodkie ale i bardzo zdrowe
- wafle ryżowe - zawierają dużo błonnika i są niskokaloryczne
- orzechy – bezcenne źródło magnezu, wapnia i fosforu
- ciastka zbożowe, musli – należy zwracać uwagę na skład i wybierać te najbardziej bliskie naturze
- ziarna słonecznika, dyni
- owoce i warzywa – bogate w witaminy i minerały
- woda mineralna – od wieku niemowlęcego przyzwyczajajmy dzieci pić zwykłą, czystą wodę to świetna alternatywa dla słodkich soków i herbatek
- nabiał np. jogurty naturalne, maślanki, twarożki – warto wzbogacić je świeżymi owocami
- kompoty ze świeżych owoców
- owoce pieczone np. jabłka lub gruszki
- makaron z owocami i serkiem
- pierogi z owocami
- naleśniki z serkiem i owocami
W sprzedaży dostępne są dwa rodzaje cukru :
- rafinowany – biały
- nierafinowany – brązowy
Czasem spotykam się z twierdzeniem, że cukier brązowy jest zdrowszy od białego i tak nie szkodzi. Prawda jest taka, że cukier brązowy i biały szkodzi tak samo, z tą różnicą, że nierafinowany w procesie produkcji nie jest pozbawiony różnych minerałów i witamin.
Drogie Mamy!
Chciałabym zwrócić uwagę na produkty dostępne w sklepach dedykowane specjalnie dla małych dzieci. Herbatki granulowane, kaszki błyskawiczne i soczki zawierają mnóstwo niepotrzebnego cukru. Dlatego polecam stosowanie ich odpowiedników takich jak naturalne herbaty ziołowe i owocowe (więcej na ten temat w artykule o herbatach dla dzieci ), kasze mannę, kukurydzianą oraz wodę mineralną i świeżo wyciskane soki.